افزایش ATP با ازن و توانمندی های آن
یکی از عملکرد های فوق العاده آزن ( اتم اکسیژن ) به گفته دکتر شالن برگر مدیر مرکز نوادا آمریکا افزایش حداقل ۵۰ درصد مولکول ATP در خون می باشد . مولکولی که وظایف بسیار مهم و ارزشمندی را در بدن انسان به عهده دارد . به همین منظور دستاوردهای محققان در این امر بسیار قابل توجه می باشد.
سال ۱۹۷۲: جفری برن استاک این ایده را مطرح کرد که اعصاب با استفاده از ATPها انتقال پیام بین خود را انجام میدهند.
سال ۱۹۹۳ و ۱۹۹۴: محققان موفق شدند دریافت کننده های P2X و P2Y مولکول ATP را از سلولها استخراج کنند.
سال ۱۹۹۸: محققان دارویی موسوم به Clopidogrel تولید کردند که مبنای اصلی آن استفاده از دریافت کننده های P2Y است. این دارو برای جلوگیری از ایجاد لخته در رگهای خونی به کار گرفته میشود.
وی برای یافتن پاسخ قطعی برای این پرسش دست به انجام یکسری آزمایشات زد. او از مواد شیمیایی مخصوصی برای از کار انداختن این سیگنال دهی استفاده کرد و در نهایت توانست ثابت کند هر فرآیند سیگنال دهی که میان اعصاب و ماهیچه ها صورت میگیرد از طریق مولکولهای ATP انجام میشود.
افزایش ۵۴ درصدی مولکول ATP توسط اکسیژن فعال و نقش ATP در سلامتی و بیماریها
زمانی که نقش انکارناپذیر مولکولهای ATP در سیگنال دهی میان سلولها در شبکه عصبی مورد بررسی قرار می گیرد جای هیچ تعجب ندارد که این مولکولها در عملکرد صحیح حواس پنجگانه بازیگر مهمی محسوب میشوند. به عنوان مثال دریافت کننده های ATP که در سلولهای عصبی شبکیه چشمها نیز وجود دارند واکنش سلولها به اطالعاتی که از سلولهای میلهای و مخروطی چشم یا همان دریافتکنندههای نور در چشم را تحت تأثیر قرار میدهند. در ادامه و در قالب یک تناوب بینقص اعصاب شبکیه این مولکولهای و مادهای ارزشمند به نام استیل کولین را به کار گرفته تا اطالعاتشان را به مراکز پردازشگر مغزی ارسال کنند. گذشته از این وظیفه روزمره برای مولکولهای ATP ، گروههای تحقیقاتی دیگری نشان دادهاند که سیگنال دهی این مولکولهای در طول دوران رشد چشم جنین میتواند تأثیراتی به همراه داشته باشد که تا پایان عمر با فرد همراه خواهد بود.
همچنین نیکوالاس دیل از دانشگاه وارویک لندن و تیم تحقیقاتی همراهش نشان داده اند انتشار مولکولهای ATP در دوران خاصی از مرحله ابتدایی جنینی نشانی روشن بر رشد چشم هاست. انتشار این مولکول های در حین رشد برای شکل گیری مناسب قسمت حلزونی گوش نیز بسیار ضروری است. این عضو مسوول شنیدن است و سیگنال دهی ATP برای عملکرد کامل و بی نقص گوش داخلی حتی در دوران بزرگسالی نیز به رشد خود ادامه میدهد. در گوش حدود ۵۰ هزار سلول مویی ـ نورونهای منتشر کننده صدا در گوش داخلی ـ وجود دارد که در سراسر قسمت حلزونی گوش داخلی پخش شده اند و حدود نیمی از آنها دریافت کننده ها را در معرض آنها قرار میدهند. در حقیقت این مرحله به عنوان یکی از مراحل اصلی در فرآیند شنیدن به حساب می آید. اما این تازه آغاز داستان طولانی نقش مولکول های ATP در پایدار ماندن سلامتی بدن است. جوانه های چشایی یا همان پایانه های عصبی حسی که در سطح زبان پخش شده اند دربرگیرنده دریافت کننده های P2x هستند که فرآیند چشیدن را تسهیل می کنند. گروهی از محققان دانشگاه کلرادو در تحقیقات خود ثابت کرده اند این مولکولهای نقش حیاتی به عنوان یک فرستنده از جوانه های چشایی به اعصاب چشایی دارند. آنها برای اینکه افته های خود را ثابت کنند موشهایی را زیر نظر گرفتند که فاقد دریافت کننده های P2X2 و P2x3 بودند و جالب این بود که متوجه شدند این موشها توانایی چشیدن را ندارند. محققان مولکولهای ATP را مملو از راز و رمزهای جالب توجه میدانند. به عنوان مثال مشخص شده است دریافت کننده های P2x2 و P2x3 که در جوانه های چشایی دیده میشوند دقیقا مشابه آنهایی هستند که در انواع خاصی از سیگنال دهی درد دیده میشود. دهه های طولانی است که دانشمندان میدانند مولکولهای ATP موجود در پوست مسوول اصلی احساس درد هستند. بتازگی نیز گروهی از محققان در لندن نیز نشان داده اند این احساس درد به واسطه فعال شدن دریافت کننده P2x3 ATP در پایانه های عصبی حسی صورت، میگیرد. این پایانه ها هم به لمس و هم به درد حساس هستند.
در بدن دردهای مختلفی احساس میشود که یکی از آنها به دردهای نوروپتیک شناخته شده است.
مطالعات گروهی از دانشمندان دانشگاه های کیوشوی ژاپن و دانشگاه تورنتو نشان میدهد مرحله کلیدی در فرآیند شکل گیری این نوع از درد شامل فعال سازی دریافت کننده های ATP در سلولهای مسوول تأمین ایمنی مغز نخاع موسوم به میکروگلیا است. میکروگلیا نیز به نوبه خود مولکول هایی را منتشر میکند که آنها نیز فیبرهای عصبی موثر در احساس کردن درد را تحریک می کنند . کشف دریافت کننده های ATP در گیاهان و اشکال اولیه حیات ازجمله آمیب ها و کرمها نشان دهنده این است که چنین مولکولی نقش حیاتی در انتقال روزمره سیگنال های ارتباطاتی در فرآیند تکاملی موجودات داشته است. مکانیسم سیگنال دهی این مولکول زمانی هیجان برانگیزتر میشود که تعامل آن با سایر سیستمهای سیگنال دهی خارج از سلول را نیز مد نظر قرار می دهیم. خانواده بزرگی از آنزیمها که تحت عنوان ectoATPases شناخته میشوند در قسمتهای مختلف سطح اکثر سلولهای بدن قرار دارند. تعاملی که میان این آنزیمها و مولکولهای ATP در سیگنال دهی وجود دارد از سوی محققان علوم پزشکی و زیستی حیرت انگیز عنوان شده است. دانشمندان ارزش زیادی برای مولکولهای ATP قائل شده و آن را به عنوان موتور سلول در نظر میگیرند. این موتور سلول و تمامی جوانب مرتبط با آن را زنده نگاه میدارد و در نتیجه میتوان گفت حیات انسانها کامال مرتبط با فعالیت ATP و سلامت آن است. از کشف مولکول ATP حدود ۸۰ سال میگذرد و در این مدت دستاورد های زیادی در این زمینه ارائه شده است که به عقیده کارشناسان مهمترین آنها میتواند تهیه و تولید داروهای جدید با تاثیرگذاری قابل توجه باشد .
تکنیکهای جدید درمانی
با تکیه بر مولکولهای ATP از آنجا که نگرش محققان علوم پزشکی و زیست شناسی نسبت به اهمیت مولکولهای ATP در سالهای اخیر تعمق بیشتری پیدا کرده است، شرکتهای مختلف داروسازی تلاش جدیدی را برای استفاده از دریافت کننده های P2x به عنوان هدف جدید دارویی و درمان دردهای نوروپتیک یا دردهای التهابی آغاز کرده اند. در علم پزشکی احساس درد تنها یک بخش از نمود سلامت انسانی است. پیش بینی میشود در سال های نه چندان دور بسیاری از دردهای رایج در سراسر بدن با تولید داروهایی که مولکولهای ATP یا دریافت کننده هایشان را هدف قرار میدهند کاهش یافته و به تدریج ریشه کن شوند. بیماران قلبی که دچار اختالالت آزاردهنده ای در رگهای قلبی و عروقی خود هستند از جمله بیمارانی به شمار میآیند که چشم انتظار تولید داروهایی مختص هدف قرار دادن دریافت کننده هایATP هستند. دلیل این همه توجه علمی به مولکولهای ATP کامل روشن است. زمانی که جراحتی در قسمتی از پوست بدن روی میدهد، سلولهای این نواحی حجم قابل توجهی از این مولکولهای را در فضای بین سلولی منتشر میکنند. در چنین شرایطی سیگنال دهی ATP موجب شکل گیری شرایط موقتا پایداری در این نواحی شده و به سرعت لخته های خونی تشکیل میشود که در ادامه به قطع شدن فرآیند خونریزی منجر میشود. البته فرآیند مشابهی نیز درون رگهای خونی روی میدهد که در نهایت به شکل گیری حملات قلبی و سکته های مرگبار منجر میشوند. هم اکنون داروی خنثی کننده چنین لخته هایی در بازار وجود دارد موسوم به clopidogrel که با از کار انداختن دریافت کننده P2Y12 در پلاکتهای خونی و ایجاد مانع در سر راه ATP برای لخته کردن خون مانع از انسداد رگهای عروقی و بروز حملات قلبی میشود. البته هم اکنون نیز شمار قابل توجهی از چنین داروهایی در مراحل آزمایشگاهی و دریافت تاییدیه نهایی هستند.
نقش مولکولهای ATP در سیستم هضم غذا یکی از مهمترین و در عین حال جالب توجه ترین بخشهایی از بدن که مولکولهای ATP تأثیر حیاتی خود را نشان میدهند به سیستم گوارشی باز میگردد. محققان دانشگاه میشیگان ثابت کرده اند که این مولکولهای که از سیستم عصبی رودهای به جداره روده فرستاده میشوند بر روی دریافت کننده های P2X و P2Y تأثیر گذاشته تا عمل انقباض و انبساط موجود جهت هدایت غذای بلعیده شده بخوبی انجام شود. نکته جالب دیگر این است که این مولکولهای که خود را به دریافت کننده های P2Y موجود در سلولهای سطح داخلی روده چسبانده اند موجب ترشح آنزیم های مخصوص گوارشی میشوند. گذشته از تمامی تلاشهایی که برای استفاده از مولکولهای ATP جهت کمک به بیماران مختلف و درمان انواع عوارض صورت گرفته است با این حال نگرانی محسوسی نیز به چشم میخورد: تولید دارویی های که تنها یک اندام یا بافت را هدف قرار دهد آن هم بدون اثرات سوء برای سایر اندام ها. البته نگرانی تنها به این مولکولهای محدود نمیشود. با این حال چاره ای نیز برای این منظور ارائه شده است: گروهی از محققان آزمایشاتی درخصوص دستکاری دریافت کننده های این مولکولها انجام داده و به نوعی آنها را طراحی مجدد میکنند. آنها این دریافت کننده های دستکاری شده را به درون سلولها راه داده و آنها را با این هدف که آیا تأثیر مخرب احتمالی برای سایر اندامها به همراه دارند یا نه زیرنظر یگیرند. محققان به این روش به عنوان تکنیکی هدفمند و کنترل شده برای استفاده از دریافت کننده های مولکول ATP در تولید داروهای جدید و مؤثر استفاده میکنند. به نظر میرسد دستاوردهای اخیر دانشمندان علوم پزشکی و زیستی در زمینه مولکولهای ATP در کنار موفقیت هایی که درخصوص ژن درمانی و مهندسی بافت به دست آمده است راه را برای تحول در تکنیک های درمانی باز کند. هدفمند بودن و قابلیت اعمال کنترل کامل بر روش درمانی که با تکیه بر مولکولهای ATP ارائه میشود مهمترین امیدواری دانشمندان در زمینه تولید داروهای جدید است. از آن گذشته بسیاری از ناراحتی قلبی را میتوان با تکیه بر این چشم انداز نوین بتدریج به بوته فراموشی سپرد.
منبع: Scientific American
……………………………………………………..
کلمات کلیدی :
ازن ژنراتور, ژنراتور ازن, مولد ازن,دستگاه ازن, تولید اکسیژن فعال,دستگاه تولید اکسیژن فعال, ژنراتور ازن خانگی , دستگاه تصفیه هوا ،ازن درمانی , ازن تراپی , ازون تراپی , ژنراتور ازن , اتم اکسیژن,ازن چیست, ویروس, میکروب, باکتری, قارچ,انگل, مخمر, هاگ, کپک, عوامل بیماری زا , میکروارگانیسم ,گاز ازن , میزان اکسیژن , اکسیژن نوزاد , بوزدایی, عوامل ریزش مو, عوامل کم خونی , عوامل بیماری دیابت , کاهش قندخون در بارداری دیابت ,کنترل و درمان دیابت ,پیشگیری از دیابت,